Биогумус или Вермикомпост

Биогумус, или Вермикомпост

 Биогумус — экологически чистое органическое удобрение

 Биогумус — универсальное органическое удобрение Это концентрированное удобрение содержит в сбалансированном сочетании целый комплекс необходимых питательных веществ и микроэлементов, ферменты, почвенные антибиотики, витамины, гормоны роста и развития растений. В нем большое количество гуминовых веществ. Биогумус — уникальное микробиологическое удобрение, в котором обитает полезное сообщество почвенных микроорганизмов, создающих плодородие земель. Биогумус не содержит патогенную микрофлору, яйца гельминтов, семян сорняков и тяжелые металлы. Удобрение легко и постепенно усваивается растениями в течение всего цикла своего развития.

 Биогумус — это 100%-ое органическое удобрение! Это — гарантия получения экологически чистого урожая. После внесения биогумуса в почву положительный эффект наблюдается на протяжении 5-ти лет. Биогумус в 10-15 раз эффективнее любых известных органических удобрений и совершенно безвреден на любых почвах. Может использоваться как самостоятельный грунт.

Вермикомпост

 Вермикомпост, или биогумус, — органическое удобрение, продукт переработки органических отходов сельского хозяйства дождевыми червями (чаще всего Eisenia foetida и Lumbricus rubellus) и бактериями с участием других организмов (насекомые, грибы и т. д.). В процессе вермикомпостирования семена сорняков проходят через организм червя и теряют свою всхожесть. Помимо этого в вермикомпосте по сравнению с навозом снижается содержание кишечной палочки. Уменьшается токсичность тяжёлых металлов за счёт их перехода в комплексные труднорастворимые соединения, практически недоступные для растений. Как и все органические удобрения, вермикомпост улучшает структуру почвы и её водно-физические свойства. 

Bitkidə Qida Çatışmazlığı və əlamətləri

 Bitkinin ideal inkişafı istilik, nəm, günəş işığı, torpağın fiziki, bioloji və kimyəvi xüsusiyyətləri ilə bağlıdır. Hava və iqlim kimi ekoloji faktorlarla yanaşı torpak pH-ı, havalanma xüsusiyyətləri, maddələr nisbəti, torpağın bioloji quruluşu, qida elemetlərinin tarazlığı bitkinin torpaqdakı qida elementlərindən faydalanma vəziyyətini təyin edən faktorlardır. Bu faktorlar bitkinin inkişafı baxımından gübrələmə qədər dəyərlidir və öncədən nəzərə alınmaları vacibdir. 

 Bitkilər karbon, hidrogen və oksigeni hava və sudan, digər bütün qida elementlərini isə torpaqdan təmin edir. Bitkinin ən çox ehtiyacı olan qida maddələri kalsiyum, azot, fosfor, maqneziyum, kalium və kükürtdür. Bu elemetlər hər hektara 11,2 kq-dan 440 kq-dək verilməlidir. Bitkinin ən az ehtiyac duyduğu elemetlər isə bor, xlorid, mis, dəmir, manqan, molibden və sinkdir. Bunlardan molibden hər hektara 15 qr, dəmir və manqan isə 700 qr verilməlidir. 

 Bitkidə qida çatışmazlığı və əlamətləri

 Bitkilər lazımi qidaları kifayət qədər ala bilmədikləri zaman, gözlə görünən çatışmazlıq əlamətləri göstərirlər. Əsas çatışmazlıq əlamətləri bunlardır: 

Azot çatışmazlığı: Bitkinin inkişafına mane olur, rəngi saralır. Yarpağ ucları bitkinin altındakı yarpaqlardan başlayaraq qırmızımtıl qəhyəyi rəngdə olur. 

Fosfor çatışmazlığı: Kökün inkişafına mane olur, saplar uzanır, bitkinin yetkinləşməsi gecikir. Bitkinin rəngi göyərir. 

Hollandiya Kend Teserrufati Sistemi

Hollandiya kənd təsərrüfat sistemi haqqında maraqlı məlumatlar

• Hollandiya ABŞ dan sonra dünyanın ikinci ən böyük kənd təsərrüfat məhsulları ixracatçısıdır.
• Avropadan ixrac edilən tərəvəzin 1/4 Hollandiyanın payına düşür. 
• Peşəkarlıq, infrastruktur, qida emalı sənayesi və logistika Niderlandda olduqca yüksək səviyyədədir. 
• Dünyanın ən böyük qida və içki şirkətlərinin dördü Hollandiyada yerləşir. 
• İki holland universiteti aqro-qida mövzuları üzrə nəşrlərin sayı baxımından Avropanın ən yaxşı onluğundadır. 

Kaliforniya Soxulcanı Gübrə Istehsalı

 Torpağa kimyəvi gübrələr verərək, mikroorqanizmləri öldürürük. Əkin sahələrini yararsız hala salan şoranlaşma da ekoloji problem yaradan amillərdəndir. Çünki şoranlaşmış ərazi gələcəyin potensial səhrasıdır. Müasir suvarma üsulu olan damcı suvarma və ya çiləmə üsulu ilə suvarmaq lazımdır.

 Torpaq üzərində olan hər bir mikroorqanizmin öz funksiyası var. Biz isdi torpağa kimyəvi gübrələr verərək, bu mikroorqanizmləri öldürür, bunla da torpağı yararsız hala salırıq. Təkcə kimyəvi gübrə yox, təbii gübrələr də həddində verilməlidir. Təbii gübrələr kimi müxtəlif heyvan peyinlərindən və ya bio-humusdan istifadə etmək daha məqsədəuyğundur. 

Meqale: Heyvan peyini ilə soxulcan peyini müqayisə

 Bio-humus Kaliforniya soxulcanlarının məhsuludur. Bu məhsul artıq ölkəmizdə də emal edilir. Bundan başqa ölkədə olan quşçuluq broylerindən, iri buynuzlu mal-qara fermalarından çıxan peyinlərdən sənaye üsulu yüksək keyfiyyətli gübrələr əldə etmək mümükündür. Bu isə öz növbəsində əhali üçün yeni iş yeri, həm də gəlir deməkdir. 

Biohumus dünya bazarında özünə ən keyfiyyətli ekoloji təmiz gübrə növü adını qazanmışdır. 

Meqale: Biohumusdan Istifadə

Təmiz torpaq, sağlam həyat...

Soxulcan Peyin Istehsali

 Vermikompost (biohumus, koprolit, soxulcan peyini) soxulcanın kənd təsərrüfatı orqanik tullantılarından istehsal etdiyi məhsuludur. Bu üsulla bitki becərtməyin pioneri Tomas Barret olub. O, keçən əsrin 40-cı illərində öz fermasında yetişdirdiyi tərəvəz nümunələrinin həcm və məhsuldarlığının artımına soxulcanının ifraz etdiyi biohumusun müsbət təsir etdiyini sübut edib. Hal hazırda ərəb ölkələrinin əkinçilik üçün yararsız sayılan qumsal sahələrini məhz vermikompost ilə mədəniləşdirirlər. 

 Vermikompostun müsbət cəhətləri: 

Soxulcan Gübrəsi Istehsalı

1 – Soxulcanın orqanizmindən keçdikdə, alaq toxumları cücərmə qabiliyyətini itirirlər, 
2 – Heyvan peyini ilə müqayisədə, vermikompostda bağırsaq çöpünün sayı az olur, 
3 – Ağır metallar bitkilərin qavraya bilmədiyi kimyəvi birləşmələrə çevirildikdən, vermikomposta əkilən bitkinin tərkibindəki toksiklik azalır, 
4 – Torpağın strukturunu daha yüngül və havalı edir, kasıb torpaqları zənginləşdirir. 
5 – Azot, fosfor və kaliumun tez həll olunan formaları, mikroelementlər və soxulcanın ixrac etdiyi fitohormonlar bitkinin artımını sürətləndirir. 

Bir çox hallarda, xüsusiləşdirilmiş dükanlarda vermikompost əvəzinə torf və qum qarışığını parnik torpağı ilə qarışdırıb, satırlar! Bunlar vermikompost deyil, bunlar biohumus da deyil.


Meqale: Heyvan peyini ilə soxulcan peyini müqayisə 

Ekoloji Təmiz Məhsul

Orqanik və ya "ekoloji təmiz" təmiz məhsul haqqında.

 EKOLOJİ TƏMİZ MƏHSUL NƏDİR?

 Ekoloji təmiz məhsullar tərkibində zərərli maddələrin miqdarı adi məhsullara nisbətən dəfələrlə az olan, normativlərə uyğun məhsullardır. Ekoloji təmiz məhsullar mineral gübrələr, pestisidlər və digər texnogen təsirlərin olmadığı təmiz sahələrdən alınır. Təbii xammaldan minimal kənar qatqıların təsiri ilə alınan məhsulları da ekoloji təmiz hesab etmək olar.

Orqanik kənd təsərrüfatı

 Eko-, bio-, orqanik terminləri eyni prosesi ifadə edən müxtəlif anlayışlardır: Avropada qəbul edilmiş ekoloji (bioloji və ya üzvi) kənd təsərrüfatı və istehsal standartları əsasında yetişdirilən, yığılan, emal edilən və qablaşdırılan məhsullar nəzərdə tutulur. İngilislər bunu organic, almanlar və fransızlar bio, hollandlar isə eco adlandırır.

EkoTəsərrüfat - Elektron Kitabxana

Ekoloji Təmiz Kənd Təsərrüfatı

Elektron Kitab

Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası 

Botanika İnstitutu 

Ekoloji Təmiz Kənd Təsərrüfatı üzrə Regional Təcrübə və Resurs Mərkəzi

Soxulcan Gubresi Haqqında

Soxulcan gubresi haqqında maraqlı məlumatlar

1. Soxulcan gubresi deyerken esla ve esla soxulcanin ozunden istifadeden sohbet getmir soxulcanin peyininden sohbet gedir.
2. Soxulcan gubresi soxulcanlara yedirdilen xususui qidalarla soxulcanin verdiyi peyindir.
3. Soxulcan gubresi deyilen mehsul ruscada Биогумус Ingiliscede Vermicompost Azerbaycanda ise Soxulcan Gubresi olaraq gedir.
4. Soxulcan gubresi tebii heserat qovucudur.

Soxulcan Gübrəsi Istehsalı

Soxulcan gübrəsinin dəyərini digər məhsullardan üstün tutan xüsuslara diqqətinizi çəkmək istərdik:

Təbii balın saxta ballardan üstünlüyü, kənd yumurtasının broyler yumurtasından üstünlüyü, kənd inəyinin əti və südünün ləzzətinin fermada yetişdirilən inəklərdən üstünlüyü tamamilə yediyi qidalarla əlaqədar olduğu kimi, Soxulcan gübrəsinin də digər biohumuslardan üstünlüyü  soxulcanların yediyi qidalardadır.

Tərəvəz Məhsuldarlığı

Babasının tərəvəz məhsuldarlığını daha çox artırmaq üçün 

Internetdə axtarış edən zaman soxulcan gübrəsi ilə tanış oldu. Sonra sırf öz təsərrüfatları üçün istehsal etməyi nəzərdə tutsa da işlərin yaxşı getməyi gənc işsiz adamın gübrə istehsalını artırmaq qərarı verməsinə səbəb oldu. Gübrə istehsalını da artıqmaq üçün internetdə yeni yollar axtaran Özkan ətrafımda tərəvəz təsərüfatı ilə məşğul olan hər kəs soxulcan gübrəsi istəməyə başladı deyir.

Tərəvəz Məhsuldarlığı

İnsanlar aldıqdan sonra da müsbət rəylərini almağa başladıq. Daha sonra insanların kimyəvi gübrə yerinə heyvan tərkibli gübrə seçməklərini və daha sağlam məhsul yetişdirməyi məsləhət görür. Fikrimizcə, ölkəmizdə də yeni iş qurmaq istəyənlər çay evi, kafe tipli sahələr əvəzinə bizdə olmayan ya da daha geniş yayılmış, lakin xarici ölkələrin təcrübəsində özünü doğrultmuş yeni sahələrə uz tutsalar daha faydalı olarlar.

Kaliforniya Soxulcan Gübrəsi (Video)

Video - Youtube

Kaliforniya Soxulcan Gübrəsi nədir?

Orqanik Kənd Təsərrüfatı

Orqanik məhsullara ehtiyac artır

Dünyada orqanik qida və içkilərin pərakəndə bazar payı 81,6 milyard dollardır. Bu gün dünyada orqanik məhsullar ən məşhur dövrünü yaşayır. Sağlam, etibarlı qida ilə bağlı seçim edərkən istehlakçılar bir çox məhsulda orqanikliyə üstünlük verirlər. İstehsalçı və istehlakçı tələblərinə bağlı olaraq orqanik qida bazarı sürətli bir inkişaf yolundadır.

Dünyada orqanik kənd təsərrüfatı məhsullarının mövcud vəziyyəti haqqında son məlumatlar Beynəlxalq Orqanik Kənd Təsərrüfatı Federasiyası (IFOAM) və FIBL Araşdırma İnstitutu tərəfindən yayımlanıb. 2017-ci il fevral ayının hesabatına görə dünyada 2,4 milyon istehsalçı 51 milyon hektar sahədə orqanik məhsullar yetişdirir.

Ən çox orqanik məhsullar ərazisinə sahib ölkələrin başında 22,7 milyon hektar ilə Avstraliya gəlir. Onu 3,1 milyon hektar ilə Argentina və 2 milyon hektar ilə ABŞ izləyir. Ancaq qlobal mənada orqanik məhsul istehsalı ənənəvi kənd təsərrüfatı ilə müqayisədə 1 faizlik paya malikdir.

Bu gün Türkiyədə ümumi əkinçilik sahələri içərisində orqanik məhsul yetişdirilən sahə 1,95 faiz bir paya sahibdir. Türkiyədə orqanik məhsul bazarı 500 milyon dollar səviyyəsindədir. Orqanik qida istehsalının əhəmiyyətli bir qismi ixrac edilir.

Geni dəyişdirilmiş məhsullara hər gün mənfi reaksiyanın artdığı bir mühitdə orqanik məhsul yetişdirilməsində sürətli inkişafa əhəmiyyət verilir.

Orqanik Kənd Təsərrüfatı

Orqanik kənd təsərrüfatı məhsulları nədir? 

Orqanik məhsullar-insan sağlamlığına və ətraf mühitə zərər verməyən və istehsalda heç bir kimyəvi maddə istifadə edilməyən, istehsaldan istehlaka qədər hər mərhələsinə nəzarət və sertifikatlı əkinçilik istehsal formasıdır. Orqanik ərzaq isə geni dəyişdirilməmiş, hormonsuz, kənar gübrə istifadə etmədən, dərmansız və hər şeydən önəmlisi qatqı maddəsiz qida mənasını verir. Beynəlxalq sertifikatlaşdırma təşkilatları tərəfindən sertifikatlandırılan, torpağın və yemin orqanik sertifikatlı olduğu bütün istehsal prosesləri hər cür məhsulda orqanik istehsalı mümkün edir. Qida kimi əhəmiyyətli bir sahədə istehsal zamanı əhəmiyyətli olan insan sağlamlığını ön planda tutmaqdır.

Orqanik anlayışı, dünyada təbiət və heyvaların dostu olan istehsal anlayışı hər gün sürətlə yayılmaqdadır və davamlı kənd təsərrüfatı üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. Bu məhsullarda məcburi deyilən və hazır məhsullara qırmızı rəngi verən nitrit və ya fosfat duzları istifadə edilmir.

Charles Darwin

Soxulcanlar Afrika fillərindən daha güclü və iqtisadiyyat üçün inəklərdən daha əhəmiyyətlidir. - Charles Darwin

Çarlz Darvinin bəhs etdiyi soxulcanlar əslində kaliforniya soxulcanlaridir.

Orqanik qida nədir?

Orqanik qidalar - yetişdirilməsində süni gübrələrin, həşərat dərmanlarının, hormonların, antibiotiklərin, boyaların, kimyəvi maddələrin və qablaşdırma vəsaitlərinin istifadə olunmadığı məhsullardır, üzvi əkinçiliyin məhsulu olub bitki və heyvan mənşəlidir.

 Üzvi əkinçilik son zamanlar inkişaf etmiş ölkələrdə inkişaf etdirilir, ekoloji təmiz məhsullara tələbat getdikcə artır, belə məhsullar yüksək qiymətləndirilir və baha satılır. Avropa İttifaqı ölkələrində əkinçiliyin 10 faizi ekoloji əkinçiliklə əvəz edilib.

 Orqanik qidanın ən əsas üstünlüklərindən biri dərmansız olmasıdır. Orqanik qidaların faydaları Xərçəngə qarşı bədənin müqavimətini artırır, ürəyin sağlamlığını qoruyur, bəzi infeksiyaların meydana gəlməsinin, damar tutulmalarının, yaşlanmanın qarşısını alır, toksinlərin xaric olmasını təmin edir, hüceyrələrin və toxumaların quruluşunu qoruyur.

Sağlamlığa Ziyan Vuran Meyvələr!

Belə məhsulları alarkən diqqətli olun. Aldığınız meyvə- tərəvəz geni dəyişdirilmiş də ola bilər. Xaricdən gətirilmiş meyvələrin üzərində etiketlərə rast gəlmək mümkündür. Təbii ki, bir çoxlarımız buna diqqət yetirmirik. Maraqlısı burasındadır ki, bazarda nəinki alıcılar, heç satıcılar da bu kodların mənasını bilmir.

Əgər etiket üzərində 4 şifr yer alırsa, demək meyvəni maksimum aqrotexnologiyalardan istifadə ilə yetişdiriblər. Yəni tez yetişməsi üçün normadan artıq gübrə verilib.

Bu kodlar istehsalçılar tərəfindən vurulur. Qablaşdırılan məhsullardan fərqli olaraq açıq məhsullarda bu kodlar alıcını məlumatlandırmaq məqsədi daşıyır.
Aldığınız meyvənin üzərindəki kod 5 rəqəmlidirsə və 8-lə başlayırsa çalışın belə məhsullardan uzaq olun. Çünki bu meyvələr geni dəyişdirilərək yetişdirilib və tərkibində zərərli gübrələr çoxdur. 
Bir çox ölkələrdə bu cür məhsulların satışı qadağandır. Xaricdən idxal olunan meyvə və tərəvəzlərin üzərində etiket yer almalıdır. Əgər yoxdursa, çox güman ki, onları çıxarıblar, ya da daha aşağı keyfiyyətli üsullarla yetişdirilib. Məhsulun sizə faydalı olmasını istəyirsinizsə, yerli meyvələrə üstünlük verin və unutmayın ki, bütün meyvələr mövsümündə yeyilsə yaxşıdır.

Orqanik Məhsullar və Sağlam Həyat

Dadlı-tamlı ərzaq bolluğu ilə yaşayışımız daha da yaxşılaşar. 

"Orqanik" termini ümumi mənada işlədilən bir termindir. Avropa ölkələrində bu termin müxtəlif sözlərlə ifadə oluna bilər. Misal üçün: İngiltərədə bu "Organic", Almaniyada - "Eco", Fransada - "Bio" adlanır. Lakin məhsulun necə adlandırılması əsas şərt deyil, əsas şərt onun orqanik məhsullara şamil olunan müvafiq standartlara cavab verməsidir.

Son zamanlar bir sıra qida məhsullarının keyfiyyətinin pisləşməsi, dadının-tamının itməsi, hətta bəzən zəhərlənmə hallarına səbəb olması hamını narahat edir. Ümumiyyətlə, qida məhsullarının ətri, dadı-tamı keçmişdəki kimi deyil. Məqsəd torpaqlarımızı zəngin strukturlu torpaq şəklinə salmaq, orada əkdiyimiz bostan, kartof, tərəvəz və meyvə məhsullarını tamlı etməkdir. Yaxşı olardı ki, fermerlər, eləcə də fərdi təsərrüfat sahibləri biohumus (soxulcan peyini) istifadə etsinlər.

Ötən yüz ildə, o cümlədən keçən əsrin 60-cı illərində kənd təsərrüfatının intensiv kimyalaşdırılmasından sonra məhsuldarlıq artsa da, məhsulların keyfiyyəti demək olar ki, xeyli azalmışdır. 

Mineral gübrələrin hesabına alınan məhsullar heç vaxt təbii yaranan məhsulların keyfiyyətini əvəz edə bilməz. Azərbaycan dünyanın 11 iqlimindən 9-na, ona uyğun da torpaq şəraitinə malikdir. Odur ki, bundan səmərəli istifadə etməli, torpağı əkinəyararlı vəziyyətdə saxlamalıyıq. Torpaqlarımızı üzvi maddələrlə zənginləşdirməklə, növbəli əkinə, həm də paxlalı bitkilərin əkininə də yer verməliyik. Heç olmasa "torpaqdan yaranan torpağa qaytarılmalıdır" kəlamına riayət olunmalıdır.

Torpaqlarımızın münbitliyini artırmaq üçün məişət, kommunal və kənd təsərrüfatında soxulcan gübrəsi istifadəsine başlamaq lazımdır.

Biogumus

Vermikompost (biogumus, koprolit, soxulcan peyini) soxulcanın kənd təsərrüfatı orqanik tullantılarından emal etdiyi məhsuludur. Bu üsulla bitki becərtməyin pioneri Tomas Barret olub. O, keçən əsrin 40-cı illərində öz fermasında yetişdirdiyi tərəvəz nümunələrinin həcm və məhsuldarlığının artımına Eisenia andrei soxulcanının ifraz etdiyi biogumusun müsbət təsir etdiyini sübut edib. Hal hazırda ərəb ölkələrinin əkinçilik üçün yararsız sayılan qumsal sahələrini məhz vermikompost ilə mədəniləşdirirlər. Vermikompostun müsbət cəhətləri:

1. Soxulcanın orqanizmindən keçdikdə, alaq toxumları cücərmə qabiliyyətini itirirlər, 
2. Heyvan peyini ilə müqayisədə, vermikompostda bağırsaq çöpünün sayı az olur, 
3. Ağır metallar bitkilərin qavraya bilmədiyi kimyəvi birləşmələrə çevirildikdən, vermikomposta əkilən bitkinin tərkibindəki toksiklik azalır, 
4. Torpağın strukturunu daha yüngül və havalı edir, kasıb torpaqları zənginləşdirir. 
5. Azot, fosfor və kaliumun tez həll olunan formaları, mikroelementlər və soxulcanın ixrac etdiyi fitohormonlar bitkinin artımını sürətləndirir. 

Bir çox hallarda, xüsusiləşdirilmiş dükanlarda vermikompost əvəzinə torf və qum qarışığını parnik torpağı ilə qarışdırıb, satırlar deyə, bəzi məqamlara toxunmaq gərəkdir. 

1. Biohumusu ağ vərəq üstünə səpin. Görünüşü azca nəm olan qranulalı quru çaya oxşamalıdır. Saxtalar sırf qranulalı olmur və sobada qurudulduğundan, daha quru strukturlu olur. Tərkibində budaq tikələri, qum, torpaq tozu da olur. Sobada qurudulduqda, təbii ki, içindəki bütün faydalı bakteriyalar məhv olur, kimyəvi birləşmələr strukturlarını dəyişirlər. 
2. əlinizlə onu sıxıb, ovuc içində küftə edin. Həmin küftəni azca sıxdıqda, dağılmalıdır. Saxtalar küftə halına düşmür. 
3. Qaynadılmış suyu stəkana töküb, içinə 1 çay qaşığı biohumus tökün. Suyu rəngləmədən, tam olaraq, stəkanın dibinə getməlidir. Qarışdırdıqda təkrarən çökməli, suyun rəngini narıncıya əyişməlidir. Saxtalarda stəkanı qarışdırdıqda su bulanır, bəzi hissəciklər suyun üzündə qalır. 
4. Təqribən, 1 sm ölçüdə küftə edib, kağızın üstündə sıxaraq, yayın. Kağızda yağlı xətt əmələ gəlməlidir. Saxtanı küftə etmək olmur. Alınsa belə, vərəqə yaymaq alınmayacaq.

Soxulcan Gübrəsi Istehsal Prosesi

Üzvi Gübrə

Dietoloqlar, həkimlər sağlam həyat üçün orqanik qidaları tövsiyə edirlər. Amma orqanik məhsulların alınması üzvi gübrələrdən asılıdır.

Artıq soxulcan peyini çox böyük əhəmiyyət kəsb etməyə başlayıb. “Kimyəvi gübrələr yavaş-yavaş yerini orqanik gübrələrə verir. Üzvi gübrəyə gələcəyin “olmazsa olmazı” da deyə bilərik. Çünki mütəxəssislərin tövsiyə etdiyi orqanik məhsul üçün əvvəl üzvi gübrə lazımdır. Bunun ən yaxşı üsulu soxulcan gübrəsidir.

Önümüzdəki illərdə orqanik sektorun ən vacib elementinin soxulcan peyini olacağı şübhəsizdir. Mütəxəssislər bildirirlər ki, soxulcan peyinindən fındıq istehsalında da çox məhsuldar nəticələr əldə etmək mümkündür. Aparılan tədqiqatlar nəticəsində məlum olub ki, soxulcan peyinindən istifadə fındıqda 38 % artımı təmin edir. Bunun üçün fındıq ağacına 3 kiloqram soxulcan peyininin verilməsi kifayətdir. Həm də 4 il ərzində gübrənin təkrar tətbiqinə ehtiyac duyulmur.

Kimyəvi gübrə və peyini daha yaxşı üzvü gübrə ilə əvəz edin! 

Soxulcan Peyinin Effekti

Soxulcan Peyini

Soxulcan Gübrəsi

Soxulcan gübrəsi üzvi tullantılarla qidalandırılan qırmızı Kaliforniya soxulcanlarının ifrazatından əldə olunur. Onu «bioloji-aktiv gübrə» və ya «soxulcan peyini» adlandırırlar. Biohumus dünya bazarında özünə ən keyfiyyətli ekoloji təmiz gübrə növü adını qazanmışdır.

Biohumus Gübrəsi və Onun Təsərrüfata Tətbiqi

Vermikompost - Biohumus

 Biohumus təbii üzvi gübrədir. Əsasən taxılçılıqda, tərəvəzçilikdə və meyvəçilikdə istifadə olunur. Gübrənin əsas “istehsalçısı” Kaliforniya torpaq soxulcanlarıdır. Məsələ burasındadır ki, bu soxulcanlar hər cür tullantı ilə qidalanır, sutka ərzində öz çəkisi qədər çürüntü yeyir. Mütəxəssislərin araşdırmalarına görə, bir qram humusda on milyonlarla bakteriya mövcuddur. Onlar bitkinin təsəvvüredilməz dərəcədə tez böyüməsinə və məhsuldarlığın yuxarı olmasına təsir edir. Biohumus antropogen və insan fəaliyyəti nəticəsində torpağın şoranlaşması, məhv olması və eroziyaya uğramasının qarşısını alır.

Vermikompost

Vermikompost

Vermikompost orqanik gübrədir. Bio vermikompost - 100% qırmızı kaliforniya soxulcanlarının həyat fəaliyyətlərinin məhsuludur. 

Biohumus tam hazır orqanik gübrə olub kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalında, bağçılıqda, gülçülükdə, meşə təsərrüfatında, çəmənliklərin, qazon örtüyünün salınmasında, dekorativ bitkilərin, meyvə-meyvə tərəvəz əkinlərinin becərilməsində, bağ sahələrində torpağın orqanik vasitələrlə gücləndirilməsində, əsas komponenti kimi torpaq qarışığın hazırlanmasında, həmçinin yararsız torpaqların bərpasında istifadə olunur. Bitkilərin qida maddələrinə olan təlabatını maksimum təmin edir. Bitkilərdə xəstəlik və ziyanvericilərə qarşı davamlılığı artırır. Torpağa verilən biohumusun effektivliyi 4-7 il ərzində saxlanılır.

Ekoloji Təmiz Gübrə

Kaliforniya soxulcanı üzvi tullantılarla - heyvan peyini ilə qidalanır. Adi peyin soxulcanın bağırsağından keçdikdən və ifraz olunduqdan sonra onun üzvi gübrə kimi keyfiyyəti 15 dəfə artır. 

Ekoloji təmiz və bol məhsul yetişdirilməsinə imkan yaratdığı üçün inkişaf etmiş ölkələrdə biohumusdan geniş istifadə olunur. Biohumus dünya bazarında ən keyfiyyətli ekoloji təmiz gübrə növüdür. Onun tərkibində çoxlu miqdarda faydalı mikroflora, müxtəlif fermentlər, torpaq antibiotikləri, vitaminlər və boy hormonları vardır.
Biohumus torpağı qida maddələri ilə zənginləşdirir, bitkilərdə məhsuldarlığı 30-45 faiz artırır, məhsulun yetişmə müddətini 10-15 gün tezləşdirir, ekoloji təmiz məhsulun yetişdirilməsinə imkan verir. Biohumus, həmçinin bitkilərin qida maddələrinə olan tələbatını maksimum təmin edir, onların xəstəlik və ziyanvericilərə qarşı davamlılığını artırır.

Orqanik Gübrə

Biohumus

Biohumusun fəaliyyət mexanizmi bir-birini qarşılıqlı şəkildə tamamlayan iki səmərəli xüsusiyyətə əsaslanır:

1.  Biohumus makro və mikro elementlərin tarazlaşdırılmış nisbətini təmin edir ki, bu da bitkilərin ilk inkişaf fazasında kök sisteminin sürətlə inkişafına təkan verir. 
2.  Biohumusda olan mikroflora üzvi maddələri parçalayaraq bilavasitə kök sisteminin sorulma zonasında qidanı asanlıqla sorulan maddələr yaradır və bütün veqatasiya boyu gübrənin səmərəli təsirini uzadır. 

Biohumusun əsas üstünlüyü ondan ibarətdir ki, onun tərkibində olan humusun miqdarı peyinə və digər kompostdan 10-15 dəfə çoxdur. Biohumus nəinki peyini tam əvəz edir, o həm də peyinlə müqaqyisədə daha çox rütubət toplama, hidrofillik, mexaniki davamlılıq, dənəvərlik kimi əlavə qiymətli xassələrə malikdir. Ekoloji təmiz və bol məhsulun yetişdirilməsinə imkan yaratdığı üçün inkişaf etmiş ölkələrdə bioqumusdan geniş istifadə olunur. Onun tərkibində çoxlu miqdarda faydalı mikroflora, müxtəlif fermentlər, torpaq antibiotikləri, vitaminlər və boy hormunları var. Biohumus nəinki bitkiçilikdə, həm də balıqçılıq və toyuqçuluq təsərrüfatlarında yemə qatılaraq istifadə edilir. Hazırda bu üsuldan Amerika və Avropa ölkələrində geniş istifadə edilir.

Məhsuldarlığın Artımı

MƏHSULDARLIĞIN ARTIMI

Biohumus

ADI	ARTIM (%)
Pomidor	30-70
Xiyar	30-50
Bibər	80-120
Buğda	25-50
Şəkər çuxunduru	30-40
Kartof	40-70
Alma, armud, üzüm	50-90
Göyərti	300-400
Çiyələk	50-70

Biohumusdan Istifadə

Biohumusdan Istifadə Dozası

Şitillərin yetişdirilməsi üçün torpaq qarışığının hazırlanmasında:

• tərəvəz və güllər üçün - biohumusun bir hissəsi torpağın 4 hissəsi ilə qarışdırılır (misal üçün 4 kq torpağa 1 kq biohumus qarışdırılır);
• gül dibçəkləri üçün - biohumusun bir hissəsi torpağın 3-5 hissəsi ilə qarışdırılır. 

Göyərtilərin ləklərə əkilməsində:  

• hər 1m2 sahəyə 1,5-2 kq biohumus səpilir, torpaqla qarışdırılır, toxum səpilir, malalanır və sulanır.

Pomidor, xiyar, bibər, kələm şitillərinin və kartofun əkilməsində:

• Şitillərin yuvaya əkilməsindən əvvəl hər yuvaya 150-200 qr biohumus tökülüb torpaqla qarışdırılır, sulanır və əkilir. 

Meyvə ağaclarının, kolların və üzüm tinklərinin əkilməsində: 

• Hər əkin çalasına 2-3 kq biohumus tökülür və torpaqla qarışdırılır. Çox illik meyvə ağaclarının qidalandırılması üçün gövdə ətrafına 3-4 kq biohumus səpilir, bellənilir və sulanır. 

Dənli bitkilərin (buğda, arpa və s.) əkilməsində: 

• 1 hektar sahəyə 3-4 ton biohumus səpilir və şumlanılır (şumlanmadan sonra toxumu biohumusla qarışdırıb toxum səpən oqriqatla əkilməsi – 1 hektara 300 kq - daha effektiv nəticə verir). Məhsuldarlıq 40-70% artır, effektivlik isə 4-7 il müddətində saxlanılır. 

Vegetasiya dövründə bitkilərin yemləndirilməsi: 

Biohumusdan bütün vegetasiya müddətində kökdən və yarpaqdan yemləmədə istifadə etmək olar. Veqetasiya dövründə bitkilərin yemlənməsi üçün bitki ətrafına və ya cərgələr arasına hər 1 kv. m. sahəyə 1 litr biohumus səpilir, torpaqla qarışdırılır və sulanır. Güll və dekorativ bitkilər üçün hər ay bitkinin dibinə 300 ml və ya hər kv.m. 1 litr biohumus tökülür. Otaq güllərinin dibinə hər ay 1-2 xorək qaşığı biohumus verilir. 

Biohumusun sulu məhlulu (Biohumus çayı): 

10 litr otaq temperatorlu suya 250 qr (1 vedrə suya 1 stəkan) biohumus qarışdırılır, bir sutka otaq temperaturunda saxlanılır və yaxşıca qarışdırılır. Vitaminlərlə zəngin olan “çay” bitkilərin kökdən və yarpaqlarına çilənilməsi ilə qidalanmasında istifadə olunur. Meyvə ağaclarının çiçəklənmə dövründən sonra “çayla” çilənməsi məhsuldarlığı və meyvələrin dadını artırır. Yarpaqların “çayla” çilənməsi bir çox xəstəliklərin qarşısını alır və həşəratları qovur. Tumurcuqların özül qoyma fazasında “çayla” çilənməsi növbəti məhsul ilində məhsuldarlığın yüksək olmasını təmin edir. Meyvə ağaclarının həm kökdən biohumusla, həm də yarpaqlardan “çayla” qidalanması hər il yüksək stabil məhsul almağa imkan verir. 

Güllərin 7-8 günlük intervalla üç dəfə bio-çayla çilənməsi inkişafı sürətləndirir və yarpaqların rəngini intensivləşdirir. 

Biohumus insan, heyvan və arılar üçün təhlükəsizdir.

Peyin və Biohumus Müqayisə

MÜQAYISƏ

Biohumus	Peyin
Məhsuldarlığı xeyli artırır.	Nisbətən az artırır.
Bitkilər ekoloji təmiz məhsul verir.	Məhsulda nitratın miqdarı 10-55 dəfə çox olur.
Ətraf ərazini çirkləndirmir	Torpağı, suyu və havanı çirkləndirir.
Torpağı bərpa edir	Torpağı bərpa etmir, əksinə dağıdır.
Hər bir miqdarda təhlükəsizdir.	Bitkini yandıra bilər.
Yüksək həlledici, makro və mikro elementləri bitki asan qəbul edir.	Tam həll olunmamış elementləri bitkilər qəbul edə bilmir.
Uzun müddətli effektə malikdir, bitkilər ondan istənulən vaxtda istifadə edirlər.	Ximikatların əksəri torpaqdan tez itir və bununla təsiri qurtarır
Yüksək su tutumuna malikdir. Həddindən artıq sulamada drinaj poluna malikdir.	Etmir.
Torpağın hazırlanmasına kömək edir.	Etmir.
Yüksək konsentrasiyada faydalı elementlərə malikdir.	Malik deyil.
Bitkilərin xəstəliklərə qarşı immuntetini artırır.	Etmir
İyi yoxdur	Iyi var.

Biohumusun Kimyəvi Tərkibi

BIOHUMUSUN KIMYƏVI TƏRKIBI

No	Adları	Tərkibində miqdarı
1	Rəngi	Tünd qəhvəyi
2	Qoxusu	Yoxdur
3	Nəmlik	57%
4	Ümumi humus	16%
5	Humusa yaxın tərkibli quru üzvi maddə	41%
6	PH məhlulunda	7
7	Ümumi Azot (N)	3,2%
8	Ümumi fosfor (P)	2,6%
9	Ümumi kalium (K)	2%
10	Kalsium (Ca)	4,3%
11	Maqnizium (Mg)	0,6%
12	Ferrium (Fe)	0,45%
13	Mis (Cu)	0,5%
14	Manqan	60 Mq/kq
15	Sink (Zn)	22 Mq/kq
16	C:N	13